Πλήρης διάλυση του Εργατικού Δικαίου – Σπάει και το ανώτατο πλαφόν των υπερωριών – Πώς ο εργοδότης θα μπορεί να θέτει σε αναγκαστική άδεια τον εργαζόμενο
Σε πλήρη διάλυση της εργασίας και αναστολή ρυθμίσεων του Εργατικού Δικαίου οδηγούν συγκεκριμένες διατάξεις του εργασιακού νομοσχεδίου, διαμορφώνοντας τους όρους πλήρους εντατικοποίησης της εργασίας και με μειωμένους μισθούς σε σχέση με ό,τι ισχύει σήμερα.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Ανδρέα Πετρόπουλου για την Αυγή, το νομοσχέδιο του Κ. Χατζηδάκη με τον τίτλο «Νομοσχέδιο Προστασίας της Εργασίας», που δόθηκε χθες σε διαβούλευση και λογικά θα φτάσει προς ψήφιση στη Βουλή στις αρχές Ιουνίου, έχει κρυφές διατάξεις οι οποίες:
1. Αλλάζουν τα πάντα στον χρόνο ημερήσιας εργασίας του εργαζόμενου, ο οποίος θα καλείται να εργαστεί έως και 13 ώρες την ημέρα. Η κατάργηση του οκταώρου με την προσθήκη δύο ωρών ημερήσιας απλήρωτης υπερωρίας, με την υπογραφή εκ μέρους του ατομικής σύμβασης εργασίας, εκτοξεύει τον συνολικό ημερήσιο χρόνο εργασίας στις 13 ώρες, με τις αποδοχές τού εργαζόμενου να μειώνονται όσες περισσότερες ώρες -μετά τις 8- εργαστεί προσθέτοντας επιπλέον ώρες υπερωρίας.
2. Για πρώτη φορά καθιερώνεται με εντολή (σ.σ.: αίτημα) του εργοδότη αναγκαστική άδεια του εργαζόμενου, ο οποίος θα τίθεται ουσιαστικά σε «διαθεσιμότητα» σε περιόδους κατά τις οποίες η επιχείρηση έχει χαμηλή παραγωγικότητα.
3. Επομένως, το αφήγημα του υπουργού Εργασίας για το “ελαστικό” οκτάωρο που θα ευνοεί τον εργαζόμενο να δουλεύει ακόμα και τετραήμερο ή με ανταπόδοση των επιπλέον ωρών σε άδεια ή ρεπό το επόμενο εξάμηνο του έτους καταρρίπτεται με πάταγο.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι με διάταξη του νομοσχεδίου για τον χρόνο εργασίας προβλέπεται η «ακυρότητα της απόλυσης» στην περίπτωση που ο εργαζόμενος αρνηθεί τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας (δηλαδή το ελαστικό οκτάωρο) με υπογραφή ατομικής σύμβασης. Με άλλα λόγια, αν ο εργαζόμενος δεν αποδεχθεί τις απαιτήσεις του εργοδότη ή της επιχείρησης. Ωστόσο, με άλλο άρθρο προβλέπει ότι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας θα πραγματοποιείται μετά από «αίτημα του εργαζόμενου». Πώς λοιπόν το «αίτημα» του εργαζόμενου για διευθέτηση του χρόνου και δεκάωρη απασχόληση οδηγεί σε ακυρότητα της απόλυσης (του εργαζόμενου) αν αρνηθεί ο ίδιος ο εργαζόμενος τη διευθέτηση;
Φθηνές υπερωρίες
Με το νομοσχέδιο αυξάνονται οι υπερωρίες (σε βιομηχανία, υπηρεσίες, εμπόριο) και, από 96 και 120 ώρες, φτάνουν συνολικά τις 150 σε ετήσια βάση.
Πρακτικά αυτό θα σημάνει ότι με τις νέες διατάξεις του νομοσχεδίου οι εργοδότες θα έχουν στη διάθεσή τους έναν απέραντο «ωκεανό» φθηνών υπερωριών. Επιπλέον, ενώ με το υφιστάμενο πλαίσιο δίνεται προσαύξηση 40% στις υπερωρίες μέχρι τα ανωτέρω όρια (96 ή 120 ώρες), με το νέο πλαίσιο επεκτείνεται η χορήγηση μειωμένης προσαύξησης για τους εργαζόμενους και άρα προκαλείται ξεκάθαρη μείωση αποδοχών.
Συγκεκριμένη διάταξη προβλέπει συνδυασμό των ανωτέρω δύο ρυθμίσεων, αφού ορίζεται ότι εάν με ατομική σύμβαση εργαζόμενος απασχολείται άνω των 9 ωρών ημερησίως κατά την περίοδο αυξημένης απασχόλησης, η 10η ώρα της ημερήσιας απασχόλησης αφαιρείται από τον συνολικό επιτρεπόμενο αριθμό νόμιμων υπερωριών του συγκεκριμένου εργαζομένου.
Συνεπώς όσοι εργαζόμενοι απασχοληθούν με δεκάωρο θα υπάρχει η δυνατότητα οι εργοδότες τους να τους καλούν σε επιπλέον υπερωριακή απασχόληση έως και 3 ώρες επιπλέον.
Ακόμα, με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου προβλέπεται ότι με απόφαση της Γ.Γ. του υπουργείου Εργασίας «δίνεται η δυνατότητα να χορηγείται κατά περίπτωση άδεια υπερωριακής απασχόλησης των μισθωτών όλων των επιχειρήσεων και εργασιών εν γένει επιπλέον των επιτρεπόμενων ανωτάτων ορίων υπερωριακής απασχόλησης σε περιπτώσεις επείγουσας φύσης εργασίας η εκτέλεση της οποίας κρίνεται απολύτως επιβεβλημένη και δεν επιδέχεται αναβολή. Για την κατά τα ανωτέρω υπερωριακή απασχόληση οι μισθωτοί δικαιούνται αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά εξήντα τοις εκατό (60%)».
Με απλά λόγια, εδώ με μια απόφαση του γ.γ. του υπουργείου θα δίνεται άδεια στον εργοδότη να υπερβεί ακόμα και το νέο ανώτατο πλαφόν των 150 ωρών υπερωρίας μέσα στον χρόνο (12 μήνες)! Ακόμα, με αυτή την πρόβλεψη (με μόνη τήρηση εκ μέρους του εργοδότη τα ανώτατα όρια ημερήσιας ανάπαυσης των 11 ωρών) «αχρηστεύεται» και η ισχύουσα προσαύξηση κατά 120% της παράνομης υπερωρίας, καθώς ο εργαζόμενος με τη συγκεκριμένη πρόβλεψη θα εργάζεται ακόμα και 13 ώρες με νόμιμη υπερωρία και με προσαύξηση μόλις 60% του ημερομισθίου του.
Σε αναγκαστική άδεια και όσο πάει
Θεσπίζεται η εναλλακτική λύση της επιπλέον αποζημίωσης, αντί της υποχρεωτικής επαναπρόσληψης, σε περίπτωση παράνομης ή καταχρηστικής απόλυσης
Με το άρθρο 61 νομοθετείται η «αναγκαστική άδεια»: «Εργαζόμενος πλήρους ή μερικής απασχόλησης δύναται, κατόπιν ατομικής έγγραφης συμφωνίας με τον εργοδότη, να λάβει άδεια άνευ αποδοχών για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει το ένα έτος, η οποία δύναται να παραταθεί με νεότερη συμφωνία των μερών». Μέχρι τώρα αντίστοιχη δυνατότητα υπήρχε μόνο κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου…
Εδώ θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου θεσπίζεται η εναλλακτική λύση τής επιπλέον αποζημίωσης, αντί της υποχρεωτικής επαναπρόσληψης, σε περίπτωση παράνομης ή καταχρηστικής απόλυσης.
Όπως έχει αναφέρει η ΑΥΓΗ με πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της (16.3.2021), το νομοσχέδιο προβλέπει ότι ο εργαζόμενος χάνει το δικαίωμα στη θέση εργασίας του οριστικά και ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλει μόνο ορισμένους μισθούς υπερημερίας (από 3 έως 24 μήνες ως αστική ποινή) σε περίπτωσης άκυρης απόλυσης και μόνο αν το επιτρέπει η οικονομική κατάσταση της επιχείρησης.
Κοντά σε νέα απεργία τα συνδικάτα
Η Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση ζητεί να συγκληθεί η διοίκηση και κατόπιν το Γενικό Συμβούλιο για να παρθούν αποφάσεις “αντίστασης στο αντεργατικό νομοσχέδιο και τη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα”
Πιέσεις προκειμένου να ληφθούν άμεσα απεργιακές αποφάσεις ασκούν τα τελευταία εικοσιετράωρα στην ηγεσία τής συνομοσπονδίας οι αριστερές συνδικαλιστικές παρατάξεις. Μετά και την κατάθεση σχετικής επιστολής στο προεδρείο της ΓΣΕΕ, με χθεσινή ανακοίνωσή της η Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση ζητεί να συγκληθεί η διοίκηση και κατόπιν το Γενικό Συμβούλιο για να παρθούν αποφάσεις «αντίστασης στο αντεργατικό νομοσχέδιο και τη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα».
Όπως αναφέρει η ΕΑΚ, «ο εργασιακός νόμος έρχεται να επιβάλει στην ελληνική κοινωνία ένα νέο σκληρό Μνημόνιο, αφού είναι βασική δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για την άντληση κεφαλαίων από το ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης, που συστήθηκε για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας… Είναι ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ που, αντί να ενισχύσει τα ασθενέστερα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας, θα καταλήξει και πάλι στις τσέπες ολίγων εκλεκτών…».
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις, καθώς η ΓΣΕΕ, έπειτα από μήνες σιωπής, προχώρησε σε μια πρώτη αρνητική αξιολόγηση του νομοσχεδίου, επισημαίνοντας ότι:
1. Προωθεί με «φερετζέ» τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας -που σχετίζεται με τις τακτικές (λόγω φύσης της παραγωγικής διαδικασίας) ή τις έκτακτες (λόγω ξαφνικού ή απρόβλεπτου γεγονότος) ανάγκες των επιχειρήσεων- την ατομική διευθέτηση, η οποία όμως ουδόλως σχετίζεται με αυτή τη διαδικασία. Η αντίληψη ότι οι εργαζόμενοι, χωρίς την κάλυψη της συλλογικής εκπροσώπησης, είναι ισότιμοι διαπραγματευτικά με τον εργοδότη είναι ανιστόρητη και άκρως συντηρητική.
2. Ιδιαίτερα στο διαμορφωμένο εργασιακό τοπίο στον ιδιωτικό τομέα, όπου επικρατούν καταστάσεις ζούγκλας, τέτοιες ρυθμίσεις θα αποτελέσουν κόλαφο για τον κόσμο της εργασίας, όταν μάλιστα το υπουργείο Εργασίας μετατρέπει το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας σε Ανεξάρτητη Αρχή, αντί να το αναβαθμίσει, να το εμπλουτίσει και να το θωρακίσει. Απεκδύεται, δηλαδή, της πολιτικής ευθύνης ελέγχου των εργοδοτικών παραβάσεων ως «Πόντιος Πιλάτος».
Το ΣΕΠΕ, αντί να είναι η ισχυρότερη επιτελική δομή του υπουργείου, με πρόχειρες νομικές κατασκευές και χωρίς προηγούμενη διαβούλευση με την εκπροσώπηση εργαζομένων και εργοδοτών, οδηγείται σε «αχαρτογράφητα» νερά σε μια περίοδο, μετά την πανδημία, κρίσιμη για την αγορά εργασίας. Αν η «ατομική σύμβαση» θεωρείται ιδεολογική αρχή του φιλελευθερισμού, η μετατροπή του ΣΕΠΕ σε συνήγορο της αγοράς εργασίας αποτελεί ιδεολογική ακροβασία άκρως επικίνδυνη για τους εργαζόμενους.
«Η συνομοσπονδία, έχοντας πλήρη γνώση της επικρατούσας κατάστασης, του είδους και της έκτασης των εργασιακών προβλημάτων, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τις καταγγελίες και τα αιτήματα των οργανώσεων – μελών, θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα συνδικαλιστικής δημοκρατικής και αγωνιστικής δράσης ώστε να αποσυρθεί κάθε αντεργατική διάταξη του νομοσχεδίου που οδηγεί τη χώρα και τους πολίτες σε δημοκρατική οπισθοδρόμηση και τον κόσμο της εργασίας σε περαιτέρω εργασιακή υποβάθμιση» καταλήγει η ανακοίνωση της ΓΣΕΕ.
